Barolo

Een rode wijngigant uit Piemonte: de krachtige en complexe Barolo uit Piemonte was een favoriet van het koninklijk huis Savoie. Vandaag de dag is deze rode wijn nog steeds een van de grote Italiaanse sterren in de wijnwereld.

Waar komt Barolo vandaan?

Wanneer een wijn vernoemd is naar het gebied waar hij gedijt, weten wijnliefhebbers dat de oorsprong hier telt. Dit is precies het geval met Barolo. De zone in Piemonte, in het noordoosten van Italië, die slechts 1800 hectare beslaat, werd genoemd naar de stad Barolo, het epicentrum van de wijnproductie. Naast Barolo zelf omvat de zone nog negen andere dorpen. De beste locaties strekken zich echter uit over de gemeenten Serralunga d'Alba, Monforte d'Alba, Castigione Falletto, La Mora en natuurlijk Barolo.

Het landschap hier, dat sinds 2014 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat, wordt gekenmerkt door heuvels, met wijngaarden op een hoogte tussen 300 en 450 meter. Toen de zee zich 16 miljoen jaar geleden terugtrok uit wat nu de Langhe regio is, liet het een ondergrond achter van klei, kalksteen, mergel, tufsteen en krijt - in verschillende lagen. De bodems van de teeltzones variëren van kalksteen-mergelbodems rond La Morra en Barolo tot hogere percentages zandsteen rond Monforte, Serralunga en Castiglione.

Hoe smaakte Barolo vroeger?

In 1730 werd de rode wijn voor het eerst Barolo genoemd in een brief tussen Engelse kooplieden. Ook deze bestond uitsluitend uit Nebbiolo. De Barolo uit die tijd had echter nog veel restzoet. Door de late rijping van de Nebbiolo vond de gisting plaats tijdens de koude wintermaanden. Door de lage temperaturen in de wijnkelders kwam de alcoholische gisting vaak tot stilstand en was de resulterende wijn niet volledig uitgegist.

De huidige Barolo ontstond in de 19e eeuw met de hulp van de Franse oenoloog Louis Oudart. Hij werd rond 1850 door markiezin Giulia Falletti di Barolo naar de gemeente Barolo geroepen om haar met raad en daad bij te staan in haar wijnmakerij. Niet zonder reden! Dankzij zijn uitgebreide ervaring in de Champagne was Oudart goed bekend met zo'n vertraagd gistingsproces - en wist hij wat eraan te doen. Dus verplaatste hij het gistingsproces naar de nieuw gebouwde ondergrondse kelder, zorgde hij voor constante temperaturen en verbeterde hij de hygiëne. Het resultaat was een Barolo die erg leek op die van vandaag. De koninklijke familie van Savoye was al snel gecharmeerd van deze nieuwe Barolo. Dit was het begin van de triomftocht van deze unieke wijn over de hele wereld.

Hoe smaakt een Barolo vandaag de dag?

Tot de jaren 1980 was deze vraag gemakkelijk te beantwoorden. Tot die tijd was een Barolo niet alleen sterk en kruidig, met intense tonen van bessen, teer, truffels, kruidnagel en nootmuskaat, maar had hij ook zeer aanwezige, zo niet harde tannines. Dit was precies de reden waarom een Barolo nog steeds minstens twee jaar in houten vaten moet rijpen. En waarom hij zo lang meegaat. In die tijd was een jonge Barolo nauwelijks drinkbaar vanwege de dominante tannines. In de jaren 80 daalden de verkoopcijfers hierdoor zelfs. Maar gelukkig markeerde 1986 het begin van de Barolo Boys, geleid door Elio Altare.

Volgens de legende daalde Altare na een reis naar Bourgogne met een cirkelzaag af in de kelder van zijn vader en zaagde de grote oude houten vaten van Slavonisch eikenhout in stukken. In Bourgogne gebruikten ze immers barriques en dat wilde hij ook. Zijn vader zag het en liet de wijnmakerij na aan zijn dochters. Altare wilde echter niets minder dan met zijn groep wijnliefhebbers een revolutie ontketenen en van Barolo de beste wijn ter wereld maken. Onder de jongens waren Luciano Sandrone, Giorgio Rivetti, Enrico Scavino en het enige meisje, Chiara Boschi. Ze waren allemaal verenigd door de visie om een elegante Barolo te maken die eerder gedronken kon worden. Om dit te bereiken experimenteerden ze met technieken die Altare had meegenomen van zijn reizen. Sindsdien is er niet alleen de traditionele Barolo stijl, maar ook de moderne, die eerder toegankelijk is en over het algemeen eleganter en verfijnder.

Hoe drink je een Barolo?

De levensduur van een Barolo is echter niet veranderd. Of het nu moderne of traditionele stijl is, beide types kunnen prachtig rijpen in de fles en beloven veel plezier, zelfs op oudere leeftijd. Als je een rijpe Barolo van tien, twintig jaar of zelfs ouder hebt, raden we aan om de wijn van tevoren te decanteren. Zo voorkom je dat je per ongeluk het bezinksel dat zich in de loop der jaren heeft afgezet in het glas giet. Onze tip: Zet de wijn minstens 24 uur rechtop of leg hem in een decanteermand voordat je hem voorzichtig uit de fles in een karaf giet om hem te scheiden van het bezinksel. Wijn wordt meestal liggend bewaard. Zo kan het bezinksel naar de bodem van de fles zakken.

Als je daarentegen van een jonge Barolo wilt genieten, raden we je aan om de wijn minstens vijf uur van tevoren te decanteren in een grote karaf. De zo toegevoerde zuurstof verzacht de tannines. Over het algemeen wordt gezegd dat één uur in de karaf een jaar rijping compenseert.

Welk eten past goed bij een Barolo?

Er is een culinair gezegde in het Engels: Wat samen groeit, gaat samen. En in Piemonte betekent dat truffels. Een Barolo gaat goed samen met elk denkbaar truffelgerecht. Vooral de gerijpte variëteiten doen het hier uitstekend met hun tertiaire aroma's van kreupelhout en gedroogde paddenstoelen. In feite is de combinatie een culinair genot!

Maar dit geldt ook voor gestoofd wild of rundvlees. Hier kun je ook genieten van een jonge Barolo die vooraf is gedecanteerd. En als de rode wijn dan ook nog eens afkomstig is van legendarische producenten als Altare, Sandrone, Conterno, Giacosa, Burlotto, Ceretto, Bussolo of Gaja, dan kan het echt niet misgaan als het gaat om geweldige smaak. Ontdek nu fascinerende Barolo wijnen van hoge kwaliteit bij Best of Wines.