Sauternes
Welkom in het paradijs voor dessertwijn. Terwijl Bordeaux bekend staat om zijn rode wijnen, is de appellation Sauternes een soort verleidelijke enclave van zoete wijnen in deze prestigieuze Franse regio. Hier worden heerlijke en zeldzame wijnen geproduceerd die een eeuwigheid bewaard kunnen worden.
De beste wijnen uit Sauternes
Welkom in het paradijs voor dessertwijn. Terwijl Bordeaux bekend staat om zijn rode wijnen, is de appellation Sauternes een soort verleidelijke enclave van zoete wijnen in deze prestigieuze Franse regio. Hier worden heerlijke en zeldzame wijnen geproduceerd die een eeuwigheid bewaard kunnen worden.
Wijnen van Chateau D'Yquem, Chateau Rieussec, Chateau Climens, om er maar een paar te noemen, hebben de regio beroemd gemaakt. Wijnen worden gemaakt van de Sémillon druif (50%), Sauvignon Blanc (45%) en Muscadelle (5%). Het klimaat is ideaal voor de groei van edelrot (Botrytis cinerea).
Waar ligt de appellation Sauternes precies?
Laten we samen naar het zuiden van Bordeaux reizen. De appellation Sauternes ligt ongeveer 40 kilometer van de stad Bordeaux. Het grenst in het noorden aan de andere Bordeaux-appellation voor zoete wijn, Barsac, en ligt verder genesteld in de appellation Graves. De wijngaard van 1.700 hectare ligt voornamelijk langs de rivieren de Garonne en de Ciron. De nabijheid van de rivieren is uiterst belangrijk voor de ontwikkeling van de wijnen. Maar daar gaan we later dieper op in. Er wordt al sinds de middeleeuwen wijn verbouwd in Sauternes. Nederlandse handelaren begonnen al in de 17e eeuw zoete witte wijnen uit deze regio te exporteren.
De wijnen uit Sauternes werden in 1855 ingedeeld in verschillende kwaliteitsniveaus als onderdeel van de beroemde Bordeaux-classificatie. Deze classificatie werd oorspronkelijk gemaakt voor de wereldtentoonstelling in Parijs en maakt onderscheid tussen Premier Cru Supérieur, Premiers Crus en Deuxièmes Crus. Château d'Yquem is het enige wijnhuis met de Premier Cru Supérieur-status, wat de uitmuntende kwaliteit onderstreept.
Welke druiven worden er in Sauternes geteeld?
Sauternes is ongetwijfeld HET paradijs voor witte druivenrassen. Hier worden immers alleen witte dessertwijnen geclassificeerd. Hoewel de zoete wijnen allemaal heel verschillend zijn, zijn er eigenlijk maar drie witte druiven toegestaan. De belangrijkste druivensoort hier is duidelijk Sémillon. Deze druif is meestal goed voor minstens 60% van de cuvées. Sauvignon Blanc is meestal goed voor 20 tot 30%, terwijl Muscadelle vaak in homeopathische hoeveelheden wordt gebruikt om een licht bloemige noot aan de wijn te geven.
Normaal domineert sauvignon blanc de witte cuvées. Maar er is een goede reden waarom Sémillon de grote ster is in Sauternes. Deze druif is bijzonder gevoelig voor edelrot, wat essentieel is voor de productie van zoete wijnen uit Sauternes. Er zijn zeer specifieke weersomstandigheden nodig om dit te laten ontwikkelen. Hoog tijd dus om het klimaat onder de loep te nemen en de speciale aard van edelrot nader toe te lichten.
Botrytis: edelrot
Botrytis cinerea is de schimmel die dan edelrot kan veroorzaken. Dit gebeurt echter alleen als de zon de druiven vanaf de middag weer droogt. Dit is precies het geval in Sauternes. Als de mist niet opdroogt, ontwikkelt Botrytis cinerea zich tot wat bekend staat als grijsrot. Hierdoor gaan de druiven aan de wijnstok rotten en worden ze onbruikbaar. Edelrot is compleet anders. Het inoculeert zijn enzymen in de individuele bessen nadat het zich een weg heeft gebaand door de schil. Dit is precies wat zorgt voor een hoger suikergehalte met behoud van de zuurgraad - en de onmiskenbare aroma's van gekonfijt fruit. Deze zijn eigenlijk afkomstig van de edelrot en niet van de druif zelf.
Klimaat en bodem in Sauternes
Zoals overal in Bordeaux zorgt de Atlantische Oceaan ook in Sauternes voor een zeeklimaat. De twee rivieren de Ciron en de Garonne zijn echter veel bepalender voor de wijnen, vooral in de nazomer en herfst. De Ciron brengt koele luchtstromen met zich mee, terwijl de Garonne voor warmere temperaturen zorgt. Deze combinatie zorgt voor ochtendmist in de herfst, wat de groei van Botrytis cinere bevordert.
Dit is precies waarom Sauternes een van de weinige Bordeaux-appellations is waar de klimatologische omstandigheden belangrijker zijn dan de bodem. De bodem mag echter niet onvermeld blijven. In Sauternes vind je voornamelijk kiezels, klei en kalksteen. Kiezels slaan overdag warmte op en geven die 's nachts weer af, wat de druiven helpt rijpen. Kalksteen daarentegen geeft finesse en elegantie aan de wijnen. De bodem is dus zeker niet onbelangrijk.
Beroemde Sauternes wijnproducenten
Sauternes produceert enkele van de beste dessertwijnen ter wereld. Chateau d'Yquem is de bekendste producent en staat op de eerste plaats van "Superieure Eerste Groei" in de Bordeaux Classificatie van 1855. Andere prominente domeinen zijn Chateau Guiraud en Chateau Lafaurie-Peyraguey.
Wijnhuizen
Hoe smaakt een wijn uit Sauternes?
Hoewel de samenstelling van de cuvées sterk kan verschillen van kasteel tot kasteel, hebben de dessertwijnen uit Sauternes veel gemeenschappelijke kenmerken, waardoor het gemakkelijk is om hun typische stijl te beschrijven. Ten eerste zijn er de hoge suiker- en zuurgehaltes, die perfect in balans zijn. Net daarom is een Sauternes nooit plakkerig in de mond, maar boeit hij met zijn mooie levendigheid.
Typisch zijn ook toetsen van abrikoos, perzik, citrusvruchten, honing en gekonfijt fruit, maar ook nootachtige aroma's en een vleugje saffraan. Naast de klassieke zoete wijnen zijn er ook droge witte wijnen uit de regio. Deze zijn echter minder bekend en worden vooral lokaal gedronken.
Welk eten past goed bij een zoete wijn uit Sauternes?
Of het nu gaat om crème brûlée of fruittaart, chocolademousse of ijs, een zoete wijn uit Sauternes is een ideale begeleider van allerlei soorten desserts. Maar als je denkt dat alleen zoete gerechten goed samengaan met deze uitzonderlijke wijnen, hebben we een paar verrassingen voor je in petto. Waarom probeer je geen Sauternes met foie gras? Het zoete van de wijn contrasteert prachtig met het zoute van de ganzenlever. Je vindt precies hetzelfde contrast wanneer je een Sauternes combineert met blauwe kaas zoals Roquefort. Een gedicht voor het gehemelte! En dan kun je een Sauternes ook nog als geheim wapen gebruiken bij bijzonder pittige gerechten zoals Thaise curry. De restsuikers in de wijn omhullen het hele gehemelte en beschermen het tegen bijzonder pittige pepers en dergelijke. Probeer het gewoon eens!
En geef Sauternes vooral de tijd! Dankzij de hoge zuurgraad kan deze zoete wijn niet alleen jaren, maar zelfs tientallen jaren rijpen. Je geduld wordt beloond met heerlijke tertiaire aroma's zoals rumpot, tabak en exotische kruiden. Laat je inspireren door de uitstraling van Sauternes-wijnen en ontdek deze nobele wijnen bij Best of Wines!