Ao Yun

Ao Yun mag dan nog niet zo lang bestaan, toch zijn het wijnen met een verhaal en een geschiedenis. Het wijndomein is een samenwerking tussen internationale wijnmakers en lokale Tibetaanse families. In totaal zijn er 131 lokale families die de wijngaarden onderhouden.

Estate Manager en wijnmaker Maxence Dulou werkte voorheen als wijnmaker bij Quinault l’Enclos en La Tour du Pin. Beide zijn eigendom van LVMH, die hem in 2013 vroeg om Ao Yun op te zetten. Hij verhuist naar China met zijn familie. Hij ziet het dan ook als een echt menselijk avontuur, iets wat je terug moet zien in elke fles.

Geschiedenis

Ao Yun is een bijzonder wijnhuis dat is voortgekomen uit een gewaagd idee: zou China, een land dat niet bekendstaat om zijn rode wijnen, een wijn van wereldklasse kunnen produceren?

Het verhaal begint in 2008, toen Moët Hennessy (onderdeel van de LVMH-groep) de Australische wijnmaker Tony Jordan op missie stuurde om ergens in China de perfecte plek te vinden voor het maken van uitstekende rode wijn.

Hij reisde door heel China totdat hij uitkwam in de Himalaya. Daar hadden Franse missionarissen al meer dan honderd jaar geleden de eerste druiven aangeplant. Rond het jaar 2000 werden er echter veel meer wijnstokken aangeplant door lokale boeren met steun van de Chinese overheid. De wijngaarden liggen beschut tussen twee bergketens, waardoor er weinig regen valt maar voldoende water aanwezig is dankzij een rivier die door het gebied stroomt. Jordan zag hier de ideale omstandigheden voor een nieuw wijnhuis en Ao Yun werd geboren.

De naam Ao Yun betekent “vliegen boven de wolken”, wat logisch is als je beseft dat de wijngaarden op hoogtes tussen 2.200 en 2.600 meter liggen. De wijngaarden liggen zo hoog dat je je op sommige dagen letterlijk boven de wolken bevindt. Sindsdien wordt Ao Yun steeds bekender, niet alleen in China maar wereldwijd.

De wijngaarden

De wijngaarden van Ao Yun zijn allesbehalve gewoon. Het wijnhuis heeft bijna 31 hectare verspreid over 773 kleine percelen. Ze liggen in vier afgelegen dorpen: Adong, Xidang, Sinong en Shuori, diep in een bergachtig gebied in China. Je bereikt ze via een slingerweg die ongeveer vier uur in beslag neemt; onderweg kijk je soms tientallen kilometers ver uit over de vallei. ’s Winters is de weg afgesloten vanwege sneeuwval, zoals dat dagenlang het geval kan zijn in enkele van de meest onherbergzame gebieden ter wereld. Vanwege deze afgelegen ligging worden alleen professionals uit de wijnwereld ontvangen. Bezoekers krijgen bovendien vaak last van hoogteziekte vanwege de ligging.

Eeuwenlang was landbouw de manier van leven voor de lokale Tibetaanse families. Vandaag de dag werken ongeveer 131 van deze families in de wijngaarden – families die zich lang geleden in dit gebied hebben gevestigd. Ze zijn in dienst van het wijnhuis, dat de grond ook van hen pacht. Veel van het succes van Ao Yun is te danken aan de diepgaande kennis die deze families hebben van het land en hun traditionele landbouwmethoden. Al het werk in de wijngaarden wordt nog met de hand gedaan. Iets wat uiterst intensief is op een hoogte tussen de 2.200 en 2.600 meter.

Het terroir

Wat Ao Yun opmerkelijk maakt, is het terroir en dan vooral de hoogte. De wijngaarden behoren tot de hoogstgelegen ter wereld voor rode wijn, met hoogtes van 2.200 tot 2.600 meter boven zeeniveau.

De hoogte zorgt voor minder zuurstof, meer zonlicht en grote verschillen tussen dag- en nachttemperaturen. De dagen zijn kort maar intens, wat de druiven aanzet tot het ontwikkelen van dikke schillen en kleine bessen. Dat zorgt voor geconcentreerde, terroir-getrouwe wijnen. De koele nachten houden de druiven gezond en fris, en zorgen voor een uitzonderlijk lange rijpingsperiode die de expressie van de druif tot een kunstvorm verheft.

Er zijn ongeveer 20 verschillende bodemtypes in de 773 wijngaardpercelen van Ao Yun. Elk klein perceel heeft zijn eigen karakter en wordt apart geoogst en gevinifieerd om die uniciteit tot uitdrukking te brengen.

De gebruikte druiven

Ao Yun is een blend, met Cabernet Sauvignon als ruggengraat, net als bij veel topwijnen uit Bordeaux. Afhankelijk van het oogstjaar bevat de blend ook Cabernet Franc, Merlot, Syrah en Petit Verdot. De jaargang 2018 bestond bijvoorbeeld uit 60% Cabernet Sauvignon, 19% Cabernet Franc, 10% Merlot, 7% Syrah en 4% Petit Verdot.

Deze combinatie van druiven draagt bij aan het gelaagde en complexe karakter van Ao Yun. De Cabernet Sauvignon vormt de basis, met tonen van donker fruit, parfum en kruiden, terwijl druivensoorten als Malbec, Petit Verdot en Cabernet Franc zorgen voor de hoge tonen die deze wijn laten zingen.

Manier van wijn maken

Wijn maken op deze hoogte is een uitdaging. Zo is het groeiseizoen veel langer dan bij wijngaarden op lagere hoogten. Daarnaast bevat de lucht ongeveer 25% minder zuurstof dan op zeeniveau, wat invloed heeft op de gisting. Je moet processen herzien die elders vanzelfsprekend zijn. Bijvoorbeeld dat met zo veel minder zuurstof in de lucht de gisting veel trager verloopt.

Om dat op te vangen, neemt het wijnbereidingsteam enkele ongebruikelijke stappen. Zo kiezen ze ervoor om tijdens de maceratie meer zuurstof toe te laten en deze te verlengen. Om dezelfde redenen vindt de malolactische gisting plaats op nieuw hout, en rijpt de wijn deels in zuurstofdoorlatende amforen.

Alles gebeurt met de hand: van het plukken en sorteren tot de fermentatie. Elk wijngaardperceel wordt apart gevinifieerd, zodat het team met precisie kan blenden. De focus ligt altijd op het tot uitdrukking brengen van het unieke karakter van elk perceel, niet op het forceren van een vaste stijl.

Ao Yun zet zich ook in voor duurzaamheid. De wijngaarden worden biodynamisch beheerd als een gesloten ecosysteem, waarbij planten en dieren elkaar ondersteunen in wat de lokale bevolking een “deugdzame cirkel” noemt.

In de beginjaren werd het project met argusogen bekeken door de wijnwereld, men was simpelweg niet gewend dat China wijnen van wereldniveau produceerde. Maar onder leiding van Maxence Dulou liet het wijnhuis een constante kwaliteitsgroei zien. Dankzij de voortdurende aandacht vanuit LVMH keerde ook de publieke opinie snel ten gunste van Ao Yun.

Ao Yun is een wijn met een unieke smaak, eentje die zelfs de meest geoefende blindproever niet direct weet te plaatsen, tenzij hij deze al eerder heeft geproefd. De kwaliteit van de wijn wordt ondertussen wereldwijd erkend: Ao Yun hoort zonder twijfel thuis in de top van de wereldwijnen.

Twee leuke feiten
- Bij Ao Yun zijn geen machines aanwezig: elk aspect van het wijngaardwerk wordt met de hand uitgevoerd – vooral door lokale Tibetaanse families. De steile hellingen maken machinaal werk onmogelijk, en het wijnhuis wil bovendien het traditionele karakter en de kwaliteit van de wijn behouden.

- Ao Yun heeft enkele van de hoogste beoordelingen ooit ontvangen voor een Chinese wijn. De jaargang 2020 kreeg maar liefst 99 punten van James Suckling en is daarmee de hoogst gewaardeerde Chinese wijn ooit. Andere jaargangen kregen eveneens scores tot wel 98 punten.